Om 6 uur 's ochtends in de verre oostelijke staten van India staat de zon al hoog aan de hemel. Schoolkinderen in Assam gapen tijdens het eerste uur terwijl mensen in Gujarat nog dromen. Maar of je nu een chai drinkt in Kolkata of een lokale trein in Mumbai neemt, je horloge toont dezelfde tijd: Indian Standard Time. Eén tijdzone. Meer dan 1,4 miljard mensen. Geen uitzonderingen.
Hoe India vastzat aan één tijd
India hield niet altijd vast aan slechts één klok. In de Britse periode hadden steden als Bombay en Calcutta hun eigen lokale tijden. Maar dat veranderde na de onafhankelijkheid in 1947. De overheid had een manier nodig om een enorm, nieuw verenigd land te beheren. Eén tijdzone maakte het makkelijker om zaken te organiseren, vooral voor spoorwegen, radio-uitzendingen en officiële kantoren.
De keuze viel op UTC+5:30. Het was een compromis. Niet te laat voor het oosten, niet te vroeg voor het westen. Dicht genoeg bij Delhi, de hoofdstad, om logisch te zijn voor de centrale administratie. En zo begon het hele land in sync te tikken, ongeacht hoe vroeg of laat de zon opkwam.
Maar is India niet te groot voor één tijdzone?
Ja, geografisch gezien. India beslaat ongeveer 2.933 kilometer van Arunachal Pradesh in het oosten tot Gujarat in het westen. Dat is bijna twee volle uren zonlicht verschil. Dus terwijl vroege vogels in het oosten al aan het werk zijn om 5 uur 's ochtends, zien sommige mensen in het westen de dageraad pas na 7 uur.
Dit veroorzaakt echte problemen. In het noordoosten beginnen mensen vaak hun dag bij zonsopgang en stoppen ze vroeg in de avond. Maar ze worden nog steeds geacht de kantooruren te volgen op basis van IST. Dat betekent daglicht verspillen in de ochtend en elektriciteit verbruiken in de avond. Niet ideaal.
Hoe het er op de grond uitziet
- Zonsopgang in Assam: Rond 4:30 uur in de zomer, maar kantoorwerk begint pas na 9 uur IST.
- Late starts in Gujarat: Zonsopgang kan zo laat zijn als 7:15 uur, waardoor het nog donker is tijdens de ochtendpendel.
- Schooltijden niet afgestemd: Kinderen in het oosten gaan vaak naar school lang nadat de zon is opgekomen, terwijl hun tegenhangers in het westen wachten op daglicht.
- Energiegebruik: Kunstlicht in de avond is gebruikelijker in oostelijke staten vanwege het mismatch in daglichturen.
- Lokale oplossingen: Sommige staten volgen unofficial een “chaibagan” (theetuin) tijd, een uur voor op IST, vooral in landelijke gebieden.
Waarom heeft de overheid het niet veranderd?
Het idee van meerdere tijdzones is al vaak geopperd. Wetenschappers, wetgevers en lokale leiders uit het noordoosten hebben gepleit voor een aparte tijdzone. Maar de centrale overheid is terughoudend geweest.
De belangrijkste zorg is verwarring. India moet al omgaan met veel diversiteit, talen, religies, regionale overheden. Een extra tijdzone toevoegen zou schema’s kunnen compliceren, vooral voor transport- en communicatienetwerken. Stel je voor dat de Indiase Spoorwegen op twee klokken moeten rijden. Of dat nieuws door het hele land wordt uitgezonden zonder tijdconflicten.
Er is ook vrees voor het zetten van een precedent. Als één regio zijn eigen tijd krijgt, kunnen anderen hetzelfde eisen. En dat zou kunnen leiden tot een versnipperd systeem. In een land dat waarde hecht aan eenheid, is dat een groot politiek risico.
Zouden twee tijdzones echt werken?
Technisch gezien, ja. Wetenschappers van het National Institute of Advanced Studies stelden voor een tweede tijdzone te creëren voor de noordoostelijke staten, een uur voor op IST. De grens zou waarschijnlijk rond West-Bengalen of Odisha liggen. Zo zouden Assam, Meghalaya, Nagaland en andere staten een tijd kunnen volgen die dichter bij hun natuurlijke daglichturen ligt.
Digitale klokken en smartphones zouden dat aankunnen. Luchtvaartmaatschappijen dealen al met tijdsveranderingen internationaal. Maar het zou politieke wil en publieke aanpassing vereisen. En in een land zo groot als India, veroorzaken zelfs kleine verschuivingen grote golven.
Waarom het nog steeds belangrijk is in het dagelijks leven
Het gaat niet alleen om cijfers op een klok. Het beïnvloedt slaap, productiviteit, energieverbruik en zelfs mentale gezondheid. In delen van het land werken mensen tegen hun natuurlijke ritme in. Boeren in het oosten beginnen vaak lang voordat de rest van het land wakker is. Kinderen lopen in het donker naar school. En kantoren laten de lichten branden in het volle daglicht, gewoon omdat IST zegt dat het nog geen ochtend is.
Nu India blijft groeien en digitaliseert, wordt de vraag naar tijd meer dan symbolisch. Het is praktisch. Efficiënt gebruik van daglicht kan helpen bij energiebesparing. Beter afstemmen van lokale tijd en werktijden kan levens op een rustige, betekenisvolle manier verbeteren.
Één tijd, vele realiteiten
De enkele tijdzone van India is een symbool van nationale eenheid, ja. Maar het herinnert ons er ook aan dat één maat niet altijd voor iedereen geschikt is. Van de theeplantages in Assam tot de woestijnen van Rajasthan, de zon volgt haar eigen schema. Of de overheid ooit overschakelt naar twee zones of niet, de discussie laat zien hoe diep tijd ons dagelijks leven beïnvloedt, zelfs als we er niet bij stilstaan.